Czym jest mediana zarobków i z czym jest mylona?
Mediana zarobków to wskaźnik, który często jest mylony ze średnią krajową. Główny Urząd Statystyczny (GUS) regularnie publikuje dane dotyczące wynagrodzeń, które pokazują, że mediana zarobków w Polsce jest zazwyczaj niższa od średniej. Na przykład, w październiku 2024 roku mediana wyniosła 6856,75 zł brutto, podczas gdy przeciętne wynagrodzenie osiągnęło 8363,69 zł brutto. Różnica ta wynika z faktu, że średnia krajowa jest zawyżana przez niewielką grupę osób z bardzo wysokimi zarobkami.
Na wysokość mediany zarobków wpływa wiele czynników, w tym wiek pracowników, branża oraz wielkość przedsiębiorstwa. Dane GUS wskazują, że najwyższe wynagrodzenia otrzymują osoby w wieku 45-54 lata, a także pracownicy dużych firm zatrudniających ponad 1000 osób. W branży "Informacja i komunikacja" mediana zarobków wynosiła 11 000 zł, co jest najwyższą wartością wśród wszystkich sektorów. Z kolei w sektorze "Działalność finansowa i ubezpieczeniowa" zaobserwowano największe różnice w wynagrodzeniach między płciami, gdzie mediana zarobków mężczyzn była o 38,2 proc. wyższa niż kobiet.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Różnice w medianie mogą być olbrzymie
Wynagrodzenia w Polsce różnią się również w zależności od regionu. Dane GUS pokazują, że różnica między najwyższą a najniższą medianą wynagrodzeń w gminach wynosiła 5767,06 zł. W około 15 proc. gmin mediana wynagrodzeń nie przekraczała 5000 zł. Mniejsze dysproporcje zaobserwowano przy analizie według miejsca zamieszkania pracowników, gdzie różnica wyniosła 4559,27 zł. To pokazuje, że lokalizacja ma istotny wpływ na wysokość zarobków.
Różnice w wynagrodzeniach między kobietami a mężczyznami są nadal widoczne w wielu sektorach gospodarki. W większości branż mediana wynagrodzeń mężczyzn przewyższa medianę wynagrodzeń kobiet. Wyjątkiem jest branża budowlana, gdzie kobiety zarabiają więcej niż mężczyźni. GUS wskazuje, że w sektorach z wysokim udziałem pracowników z wyższym wykształceniem płace są bardziej wyrównane, choć nadal występują pewne dysproporcje.
Czytaj także: Fundusz Pracy - czym jest i jakie wsparcie oferuje?
Co wpływa na wysokość mediany zarobków?
Na wysokość mediany zarobków wpływają również dodatkowe składniki wynagrodzenia, takie jak premie, nagrody jubileuszowe czy wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. GUS wskazuje, że w lutym 2025 roku wzrost wynagrodzeń był częściowo spowodowany wypłatami premii rocznych oraz odpraw emerytalnych. Te dodatkowe elementy mogą znacząco podnieść przeciętne wynagrodzenie, co z kolei wpływa na postrzeganie mediany zarobków.
Mediana zarobków jest istotnym wskaźnikiem dla pracowników, ponieważ często stanowi punkt odniesienia przy negocjacjach płacowych oraz przy ustalaniu minimalnych wynagrodzeń w różnych sektorach. Dane GUS pokazują, że mimo wzrostu przeciętnego wynagrodzenia, wiele osób nadal zarabia poniżej tej wartości. To z kolei wpływa na postrzeganie sytuacji ekonomicznej w kraju oraz na decyzje dotyczące zatrudnienia i kariery zawodowej.
Mediana zarobków ma wpływ na emerytury
Mediana zarobków ma również znaczenie w kontekście przyszłych emerytur. By zapewnić sobie emeryturę na poziomie 5 tys. zł miesięcznie, obecni trzydziestolatkowie powinni zarabiać od 6200 do 9800 zł brutto. Wysokość zarobków w trakcie kariery zawodowej ma bezpośredni wpływ na zgromadzony kapitał emerytalny, co z kolei determinuje wysokość przyszłych świadczeń.
Pomimo wzrostu mediany zarobków, w Polsce nadal występują znaczące nierówności dochodowe. Dane GUS pokazują, że 10 proc. najmniej zarabiających osób otrzymuje wynagrodzenie nieprzekraczające 4300 zł, podczas gdy 10 proc. najlepiej zarabiających uzyskuje co najmniej 13372,14 zł. Te dysproporcje wskazują na potrzebę dalszych działań mających na celu zmniejszenie różnic dochodowych i zapewnienie bardziej sprawiedliwego podziału wynagrodzeń.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
