Jak informuje Polska Agencja Prasowa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w 2024 r. skontrolował 486,4 tys. zwolnień lekarskich, co doprowadziło do zakwestionowania 36,6 tys. świadczeń chorobowych na łączną kwotę 52 mln 953 tys. zł. Jak poinformował rzecznik ZUS Wojciech Dąbrówka, zdarza się, że osoby na zwolnieniu lekarskim wykorzystują ten czas na wakacje, śluby czy remonty domów.
ZUS jest zobowiązany do monitorowania prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Pracownicy ZUS sprawdzają, czy osoby na zwolnieniu rzeczywiście potrzebują czasu na rekonwalescencję, a lekarze orzecznicy weryfikują zasadność e-zwolnień. W 2024 r. ZUS obniżył również wypłaty świadczeń o 206 mln 980 tys. zł dla 112,6 tys. osób, co łącznie z cofniętymi świadczeniami dało kwotę 259 mln 938 tys. zł.
Osoby, które niewłaściwie korzystają ze zwolnień, mogą stracić prawo do świadczeń za cały okres zwolnienia. W przypadku, gdy świadczenie zostało już wypłacone, ZUS może nakazać jego zwrot. Jeśli lekarz orzecznik stwierdzi, że osoba jest zdrowa, zwolnienie może zostać skrócone, a świadczenie wypłacane tylko do dnia badania.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przykłady niewłaściwego wykorzystania zwolnień
Z doświadczeń ZUS wynika, że niektórzy ubezpieczeni podczas zwolnień lekarskich angażują się w różne aktywności, takie jak udział w komisjach wyborczych, regatach czy organizacja imprez kulturalnych. Znane są przypadki, gdy osoby na zwolnieniu lekarskim brały ślub lub uczestniczyły w weselach.
Nie tylko ZUS ma prawo do przeprowadzania kontroli. Pracodawcy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób, również mogą sprawdzać, czy zwolnienia są wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Dotyczy to okresu, w którym pracownik otrzymuje wynagrodzenie za czas choroby ze środków pracodawcy.
ZUS podkreśla, że osoby na zwolnieniu lekarskim nie powinny angażować się w czynności takie jak udział w rozprawach sądowych, załatwianie spraw urzędowych, czy podpisywanie umów o pracę. Szczególną uwagę zwraca się na osoby, które po zakończeniu zwolnienia lekarskiego szybko podejmują pracę u innego pracodawcy, co może wymagać dodatkowego postępowania wyjaśniającego.