Czym jest odprawa za zwolnienie i ile wynosi?
Odprawa za zwolnienie to świadczenie pieniężne, które przysługuje pracownikom w przypadku rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niezależnych od nich. Wysokość odprawy zależy od stażu pracy oraz rodzaju umowy. Pracownicy zatrudnieni krócej niż dwa lata mogą liczyć na jednomiesięczną odprawę, ci z dwuletnim do ośmioletnim stażem otrzymają dwumiesięczną, a pracujący ponad osiem lat - trzymiesięczną odprawę.
Zwolnienia grupowe, które są jednym z najczęstszych powodów przyznawania odpraw, regulowane są przez ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przepisy te określają, że odprawa nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia. Warto zaznaczyć, że odprawa nie ma charakteru odszkodowawczego, a jej celem jest złagodzenie skutków utraty pracy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kto nie otrzyma odprawy za zwolnienie?
Nie wszyscy pracownicy mogą liczyć na odprawę. Pracownicy tymczasowi, zatrudnieni przez agencje pracy, nie mają prawa do odprawy w przypadku zwolnień grupowych. Ich sytuacja jest szczególnie trudna, ponieważ formalnie nie są zatrudnieni przez firmę, która dokonuje zwolnień, lecz przez agencję pracy tymczasowej.
Odprawa to nieodłączny element zwolnień grupowych
Epidemia koronawirusa dodatkowo skomplikowała sytuację na rynku pracy. Wiele firm zmuszonych jest do redukcji zatrudnienia, co prowadzi do licznych zwolnień grupowych. Pracodawcy, którzy planują takie zwolnienia, muszą spełnić określone warunki, w tym poinformować związki zawodowe oraz powiatowy urząd pracy o planowanych działaniach.
W przypadku zwolnień grupowych, pracodawca nie może zwolnić pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, osób w wieku przedemerytalnym oraz kobiet w ciąży. Zamiast tego, mogą im zostać zaproponowane zmiany warunków pracy i płacy.
Proces zwolnień grupowych jest sformalizowany
Zwolnienia grupowe to proces, który wymaga od pracodawcy przestrzegania określonych procedur. Pracodawca musi poinformować związki zawodowe o planowanych zwolnieniach oraz przeprowadzić z nimi konsultacje. Jeśli w firmie nie działają związki zawodowe, konieczne jest przeprowadzenie rozmów z przedstawicielami pracowników.
Pracodawca jest również zobowiązany do przekazania informacji o zwolnieniach do powiatowego urzędu pracy. Zwolnienia grupowe mogą być przeprowadzane tylko w firmach zatrudniających co najmniej 20 pracowników. W przypadku mniejszych firm, zwolnienia odbywają się na zasadach ogólnych.
Dodatkowo, jeśli pracodawca planuje ponowne zatrudnienie pracowników w ciągu roku od zwolnienia, musi w pierwszej kolejności zaoferować pracę osobom, które zostały wcześniej zwolnione w ramach zwolnień grupowych. Przepisy te mają na celu zapewnienie stabilności zatrudnienia i ochronę pracowników przed nieuzasadnionymi zwolnieniami.
Skutki odpraw za zwolnienie
Odprawa za zwolnienie pełni istotną rolę w łagodzeniu skutków utraty pracy. Dla wielu pracowników jest to jedyna forma wsparcia finansowego w trudnym okresie poszukiwania nowego zatrudnienia. Wysokość odprawy, uzależniona od stażu pracy, może znacząco wpłynąć na stabilność finansową zwolnionych osób.
Czytaj także: Czym jest urlop wychowawczy i jak z niego skorzystać?
Warto podkreślić, że odprawa za zwolnienie nie jest objęta składkami ZUS, co oznacza, że pracownik otrzymuje pełną kwotę. Jednakże, od odprawy odprowadzana jest zaliczka na podatek dochodowy, co może wpłynąć na ostateczną sumę, jaką pracownik otrzyma na rękę.
Zrozumienie zasad przyznawania odprawy i świadomość swoich praw może pomóc pracownikom lepiej przygotować się na ewentualne zmiany w zatrudnieniu. Dla pracodawców, odprawa jest wyrazem odpowiedzialności i troski o pracowników, co może pozytywnie wpłynąć na wizerunek firmy.