Co to jest PPK?
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to rozwiązanie zachęcające do oszczędzania na emeryturę w Polsce. Wprowadzone w 2019 roku, PPK mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa finansowego pracowników dzięki współpracy trzech głównych podmiotów: pracowników, pracodawców i państwa. Przez pięć lat programu zgromadzono aktywa netto sięgające 30,26 mld zł, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu i zaufaniu społeczeństwa.
Czy warto skorzystać z PPK?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zgromadzone środki w PPK mogą stać się źródłem realnych korzyści finansowych na emeryturze. Jak pokazują statystyki, średnio każdy uczestnik programu mógł zaoszczędzić 14,6 tys. zł w ciągu pierwszych pięciu lat istnienia programu. Taki poziom oszczędności jest możliwy dzięki systematycznym wpłatom i bonusom.
Twórcy PPK starają się zagwarantować elastyczność i bezpieczeństwo. Praca w kierunku wyspecjalizowanych funduszy inwestycyjnych pozwala uczestnikom dostosować swoje inwestycje do osobistych potrzeb i preferencji ryzyka. Mimo to, należy pamiętać, że przedwczesne wycofanie środków wiąże się z utratą pewnych przywilejów, takich jak dodatkowe dotacje od państwa.
Rosnąca popularność PPK wiąże się z istotnym wzrostem liczby uczestników. W 2024 roku partycypacja w programie wzrosła o 9,02 proc., a liczba aktywnych rachunków zwiększyła się o 12,31 proc. Aktualnie w PPK uczestniczy ponad 3,7 mln osób.
Jak działa PPK?
Każdy uczestnik PPK każdego miesiąca przeznacza na swój rachunek 2 proc. wynagrodzenia z opcją podniesienia tej kwoty do 4 proc. Pracodawcy mają obowiązek dokonania wpłaty w wysokości co najmniej 1,5 proc. na ten sam rachunek, co znacząco zwiększa oszczędności pracowników.
PPK oferują także dodatkowe zachęty finansowe w postaci wpłaty powitalnej w wysokości 250 zł oraz corocznej dopłaty 240 zł. Są to środki, które mają na celu zachęcenie pracowników do systematycznego oszczędzania i pozostania w programie na dłuższy czas. Dodatkowo wprowadzono także możliwość obniżenia wysokości wpłaty podstawowej w przypadku, gdy wynagrodzenie pracownika nie przekracza 120 proc. płacy minimalnej.
Jak wypłacić pieniądze z PPK? Co dzieje się z pieniędzmi po rezygnacji z PPK?
Każda osoba, która osiągnie 60. rok życia, zyskuje prawo do wypłaty zgromadzonych środków bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów podatkowych. Możesz wybierać między jednorazową wypłatą środków a opcją ratalną. Drugi wariant pozwala uniknąć opodatkowania zysków kapitałowych, jeśli wypłaty będą rozłożone na co najmniej 120 miesięcy, co może być korzystnym rozwiązaniem finansowym.
Możliwe jest także wcześniejsze wypłacenie środków - to wiąże się jednak z konsekwencjami. Po pierwsze, zyski kapitałowe będą podlegały opodatkowaniu, co skutkuje koniecznością zapłacenia 19-procentowego podatku, znanego jako podatek Belki. Dodatkowo, 30 proc. wpłat od pracodawcy zostaje przekazane na indywidualne konto w ZUS.
W przypadku rezygnacji z PPK i zwrotu pieniędzy, do uczestnika PPK nie zostaną także przekazane wpłaty od państwa - mowa tutaj o wpłacie powitalnej, a także corocznych dodatkach.
Pomimo tych opłat, istnieją też sytuacje, które umożliwiają wcześniejszą wypłatę środków bez dodatkowych kosztów. Dotyczy to poważnych problemów zdrowotnych pracownika bądź jego bliskich. Z kolei do 45. roku życia istnieje możliwość użycia zebranych funduszy jako wkładu własnego na zakup mieszkania.
Jak zrezygnować z PPK?
Aby zrezygnować z Pracowniczych Planów Kapitałowych, kluczowe jest wypełnienie odpowiedniej deklaracji. Dokument ten należy przedłożyć pracodawcy, który na jego podstawie wstrzyma odprowadzanie składek na PPK. Deklarację można złożyć w dowolnym momencie, nie ma jednak konieczności podawania przyczyny rezygnacji.
Warto pamiętać, że złożenie deklaracji jest jedynym sposobem na rezygnację z PPK. Zarówno pracodawcy, jak i odpowiedzialne instytucje nie mają prawa domagać się dodatkowych wyjaśnień. Cały proces jest szybki i dość prosty, co czyni go dostępnym dla każdego pracownika chcącego wycofać się z programu.
Złożenie dokumentu oznacza, że od momentu akceptacji nie będą potrącane składki. W przeciwnym razie, składki będą nadal pobierane, co może wpłynąć na planowanie osobistych finansów.
Dodatkowo, gdy PPK zadebiutowały, określono pewne terminy dotyczące automatycznych zapisów, które odbywają się raz na cztery lata. Osoby chcące uniknąć ponownego udziału w programie muszą pamiętać o odnawianiu deklaracji rezygnacyjnej po każdym automatycznym zapisie.
Co wybrać - PPK czy IKE?
PPK a IKE różnią się pod wieloma względami, od sposobu działania po korzyści podatkowe. Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to forma oszczędzania łącząca udział pracodawcy, państwa i samego pracownika, co czyni je atrakcyjną propozycją dla osób zatrudnionych, które chcą zwiększyć swoją przyszłą emeryturę.
Indywidualne Konta Emerytalne (IKE), z drugiej strony, to całkowicie dobrowolna forma oszczędzania, która oferuje głównie korzyści podatkowe. Środki zgromadzone na IKE są oszczędnościami prywatnymi, które nie są obłożone podatkiem Belki po spełnieniu określonych warunków wypłat. Wybierając jedną z tych opcji, warto rozważyć, jakie są nasze długoterminowe cele oraz jaka forma najlepiej odpowiada naszym potrzebom.
