Co to jest zasiłek opiekuńczy? Zasady przyznawania i jego wysokość

Czym jest zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy jest przeznaczony dla osób, które muszą zawiesić swoją aktywność zawodową, aby opiekować się chorymi bliskimi. Przyznawanie zasiłku regulowane jest przez ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa.

Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy?

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Świadczenie to jest dostępne dla osób, które muszą zrezygnować z pracy na rzecz opieki nad dzieckiem do 8 roku życia, niepełnosprawnym dzieckiem do 18 lat, chorym dzieckiem poniżej 14 lat, chorym dzieckiem niepełnosprawnym do 18 lat oraz innym chorym członkiem rodziny, takim jak małżonek, rodzice, teściowie, dziadkowie, rodzeństwo czy dzieci powyżej 14 lat. Zasiłek przysługuje tylko wtedy, gdy w gospodarstwie domowym nie ma innych osób, które mogłyby zająć się opieką nad potrzebującym.

Czytaj także: Urlop macierzyński to szansa na odpoczynek dla świeżo upieczonych mam. Jakie są zasady?

Zasiłek opiekuńczy jest ograniczony do pewnej liczby dni w roku. Można go pobierać przez 60 dni na zdrowe dziecko do 8 lat lub chore dziecko do 14 lat (w tym niepełnosprawne), 30 dni na chore dziecko niepełnosprawne w wieku 14–18 lat oraz zdrowe dziecko niepełnosprawne w wieku 8–18 lat, jeśli rodzice są niezdolni do opieki z powodu choroby, porodu lub pobytu w szpitalu, oraz 14 dni na opiekę nad chorym członkiem rodziny wspólnie prowadzącym gospodarstwo domowe. Całkowita ilość dni, na które można otrzymać zasiłek rocznie, nie może przekroczyć 60 dni.

Jaka jest wysokość zasiłku opiekuńczego?

Wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi 80% podstawy wymiaru, co oznacza, że pracownikowi za okres zwolnienia lekarskiego z powodu konieczności sprawowania opieki nad członkiem rodziny przysługuje zasiłek w wysokości 80% przyjętej podstawy wynagrodzenia. Podstawą wymiaru jest średnie wynagrodzenie z okresu dwunastu miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Jak otrzymać zasiłek opiekuńczy? Wniosek

Aby ubiegać się o zasiłek opiekuńczy, konieczne jest złożenie odpowiednich dokumentów. Podstawowym wymogiem jest dostarczenie zaświadczenia lekarskiego, które potwierdza konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny. Dodatkowo, wnioskodawca musi wypełnić formularz Z-15B, dostępny na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS). Dokumenty te należy złożyć u pracodawcy, który następnie przekazuje je do ZUS.

Czytaj także: Świadczenie Mama 4+ to istotne wsparcie dla rodziców wielu dzieci

Warto pamiętać, że zasiłek opiekuńczy nie jest przyznawany automatycznie. Każdy wniosek jest indywidualnie rozpatrywany przez ZUS, który ocenia, czy spełnione zostały wszystkie wymagane kryteria.

Zasiłek przysługuje osobom, które podlegają obowiązkowemu lub dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Dotyczy to pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia, a także osób prowadzących działalność gospodarczą.

Kiedy nie przysługuje zasiłek opiekuńczy?

Warto zaznaczyć, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeśli w gospodarstwie domowym są inni członkowie rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę nad chorym członkiem rodziny lub dzieckiem. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy opieki wymaga chore dziecko do 2 lat – wówczas nawet obecność innych członków rodziny nie wyklucza prawa do zasiłku.

Czytaj także: Czym jest urlop wychowawczy i jak z niego skorzystać?

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje także podczas urlopu bezpłatnego, aresztu czy odbywania kary więzienia. Ponadto, zasiłek nie jest wypłacany, jeśli zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane niezgodnie z jego przeznaczeniem, na przykład gdy osoba ubezpieczona podejmuje pracę zarobkową podczas zwolnienia. W takich przypadkach ZUS może odmówić wypłaty świadczenia, uznając, że nie ma potrzeby zawieszania aktywności zawodowej wnioskodawcy.