Kim jest żyrant? Odpowiedzialność, ryzyko i praktyczne porady
Żyrant to osoba, która poręcza cudzy kredyt lub pożyczkę. W praktyce to poważne zobowiązanie, które może mieć długofalowe skutki finansowe. Sprawdź, co warto wiedzieć, zanim zdecydujesz się zostać żyrantem.
Żyrant często pojawia się w kontekście kredytu hipotecznego
Żyrant – kto to właściwie jest?
Żyrant to osoba, która zobowiązuje się do spłaty cudzego długu, jeśli kredytobiorca nie wywiąże się z umowy. W polskim prawie funkcjonuje także określenie "poręczyciel" – oba terminy oznaczają to samo. Najczęściej żyrant pojawia się przy kredytach gotówkowych, pożyczkach bankowych lub umowach ratalnych.
Poręczenie to formalna zgoda na przejęcie odpowiedzialności za cudzy dług. Banki i instytucje finansowe wymagają żyranta, gdy uznają, że główny kredytobiorca może mieć problem z terminową spłatą zobowiązania. W praktyce żyrant staje się gwarantem spłaty – jeśli dłużnik nie płaci, bank zwraca się do żyranta.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Uwaga na poręczenia kredytu
Jakie są obowiązki i prawa żyranta?
Podpisując umowę poręczenia, żyrant bierze na siebie pełną odpowiedzialność za spłatę długu. Oznacza to, że w razie problemów z płatnościami, bank może żądać od żyranta natychmiastowej spłaty całości lub części zadłużenia. Co ważne, żyrant nie ma prawa do negocjowania warunków spłaty – musi zaakceptować to, co ustalił bank z kredytobiorcą.
Warto podkreślić, że odpowiedzialność żyranta jest solidarna. Oznacza to, że bank może wybrać, od kogo będzie dochodził spłaty – od dłużnika, żyranta lub obu jednocześnie. W praktyce często to właśnie żyrant ponosi konsekwencje, gdy dłużnik znika lub nie ma majątku.
Ryzyka związane z byciem żyrantem
Poręczenie kredytu to poważne ryzyko finansowe. W przypadku niespłacenia długu przez kredytobiorcę, żyrant musi uregulować całość zobowiązania wraz z odsetkami i kosztami windykacji. Może to oznaczać konieczność sprzedaży własnego majątku, zajęcie wynagrodzenia czy nawet egzekucję komorniczą.
Wielu ekspertów ostrzega przed pochopnym podpisywaniem umów poręczenia.
Żyrant często nie zdaje sobie sprawy, jak duże ryzyko podejmuje. W razie problemów z długiem, bank nie będzie miał skrupułów, by dochodzić swoich praw – mówiła w rozmowie z money.pl Anna Nowak, doradczyni finansowa.
Kiedy najczęściej potrzebny jest żyrant?
Banki i firmy pożyczkowe wymagają żyranta, gdy:
- kredytobiorca ma niską zdolność kredytową,
- nie posiada stałego zatrudnienia,
- ma negatywną historię w BIK,
- kwota kredytu jest wysoka,
- zabezpieczenie kredytu jest niewystarczające.
W takich sytuacjach żyrant staje się dla banku dodatkowym zabezpieczeniem. Warto pamiętać, że poręczenie wpływa na zdolność kredytową żyranta – banki traktują poręczony kredyt jak własne zobowiązanie żyranta.
Jakie są konsekwencje dla żyranta?
Jeśli kredytobiorca nie spłaca długu, żyrant musi uregulować całość zobowiązania. Po spłacie długu żyrant może dochodzić zwrotu pieniędzy od dłużnika, ale w praktyce bywa to trudne. Często żyranci nie odzyskują pieniędzy, a ich sytuacja finansowa ulega pogorszeniu.
Poręczenie może też utrudnić żyrantowi zaciągnięcie własnego kredytu. Banki biorą pod uwagę wszystkie zobowiązania, także te poręczone. W efekcie żyrant może mieć problem z uzyskaniem kredytu hipotecznego czy pożyczki na własne potrzeby.
Na co zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy poręczenia?
Zanim zdecydujesz się zostać żyrantem, warto:
- dokładnie przeczytać umowę poręczenia,
- sprawdzić, na jaką kwotę i na jaki okres poręczasz,
- poprosić o przedstawienie warunków spłaty,
- ocenić własną sytuację finansową,
- rozważyć, czy jesteś gotowy ponieść konsekwencje niespłacenia długu przez kredytobiorcę.
Czy można wycofać się z roli żyranta?
W praktyce wycofanie się z poręczenia jest bardzo trudne. Umowa obowiązuje do czasu spłaty całego kredytu. Możliwość rezygnacji istnieje tylko wtedy, gdy bank i kredytobiorca zgodzą się na zmianę żyranta lub inne zabezpieczenie. W przeciwnym razie żyrant odpowiada za dług do końca trwania umowy.
Warto pamiętać, że bycie żyrantem może mieć wpływ nie tylko na twoje finanse, ale także na relacje rodzinne i zawodowe. Jeśli pojawią się problemy ze spłatą kredytu, konsekwencje mogą odczuć także twoi bliscy. Zdarza się, że żyrant musi ograniczyć własne wydatki lub zrezygnować z planów, by sprostać zobowiązaniom wynikającym z poręczenia. Taka sytuacja bywa źródłem stresu i napięć, zwłaszcza gdy relacje z kredytobiorcą ulegają pogorszeniu.
