Ci młodzi Polacy nie pracują, nie uczą się i nie mają perspektyw. Alarmujący raport
Nie uczą się, nie pracują ani nie szkolą. Pozostają poza systemem i tracą kontakt z rynkiem pracy oraz edukacją. W Polsce problem dotyczy 10,1 proc. młodych osób – to mniej niż średnia unijna, ale eksperci i tak ostrzegają przed realnym wyzwaniem, którego nie można bagatelizować.
Nie szkolą się, nie uczą, ani nie pracują. Problem rośnie
NEET to angielski akronim, rozwijany jako "not in education, employment or training". Pod tym zbiorczym terminem ujmowane są młode osoby, które nie uczą się, nie pracują i nie uczestniczą w żadnych szkoleniach.
Siedział pod schodami. Właściciel wezwał służby. Policjanci od razu go rozpoznali
Według raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), do którego dotarł portal gazeta.pl, w 2023 roku do tej grupy należało 10,1 proc. młodych Polek i Polaków. Choć wynik jest niższy od średniej unijnej (12,4 proc.), eksperci ostrzegają, że problem wymaga pilnych działań.
PARP zwraca uwagę, że takie osoby często pozostają poza zasięgiem systemu – ich potencjał jest po prostu niewykorzystany. Badacze podkreślają, że to wyzwanie nie tylko dla biernych zawodowo młodych, ale także dla państwa, pracodawców i gospodarki.
Młodzi nie zawsze odnajdują się we współczesnym świecie – osoby tuż po szkole często zmagają się z trudnościami zdrowotnymi czy rodzinnymi.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Występują też różnice regionalne i płciowe. Najwięcej osób bez źródła dochodu i perspektyw na poprawę tej sytuacji odnotowano w województwach: podkarpackim (15,8 proc.), świętokrzyskim (13,7 proc.) i warmińsko-mazurskim (13,2 proc.). Najmniej – na Mazowszu (7,6 proc.).
Zgodnie z badaniem, w tej grupie zdecydowanie przeważają kobiety (13,4 proc.). Mężczyzn jest niemal dwukrotnie mniej (6,9 proc.). Czy wyższe wykształcenie daje lepsze perspektywy? U osób, które edukację zakończyły na podstawówce, współczynnik wyniósł 8,3 proc. Wśród absolwentów studiów – 5,9 proc.
Nie tylko bierni zawodowo. Skutki są poważne
Wśród niepracujących i nieuczących się nie znajdują się wyłącznie osoby bierne – do tej grupy zaliczają się też młodzi rodzice, osoby z problemami zdrowotnymi, absolwenci mający trudności ze znalezieniem pracy czy ci, którzy zdecydowali się na przerwę po zakończeniu nauki.
Eurofound wyróżnia co najmniej siedem podgrup. Na ich sytuację wpływają zarówno czynniki indywidualne, jak i systemowe – takie jak niedopasowana oferta edukacyjna, brak skutecznego wsparcia czy niestabilność zatrudnienia.
Skutki to nie tylko brak dochodu – dochodzi do utraty poczucia sprawczości i społecznej izolacji. Konieczne jest kompleksowe wsparcie: psychologiczne, edukacyjne i zawodowe, w przeciwnym razie młode talenty nie rozwiną nigdy pełni swej możliwości.
Nawet ambitne jednostki mogą utknąć w miejscu, jeśli system nie oferuje im realnych możliwości rozwoju – podkreślają eksperci z PARP.
